cuongsevendl
New member
Chế độ vệ sinh:
“Đồ nghề” để bắt đầu chơi Chào mào, tối thiểu bạn phải sắm:
- Lồng chim: Lồng vuông hay tròn jì tuỳ sở thích người chơi, lồng Chào mào thì loại tầm 52-56 nan là vừa, khoảng cách nan thì đủ chỗ để ông ku thò đầu ra ngoài là được. Nếu sử dụng lồng tròn thì nóc lồng nên dùng nan đôi hoặc nan 3. Vì lúc bay hoảng hoặc lúc xáp lồng cho cắn nhau, Chào mào nó thường hay vươn lên phần nóc và bị kẹt đầu vào phần uốn giữa nóc lồng và thân lồng. Hic, nó bị treo cổ như thế thì khốn khổ lắm, giãy hoài mới lọt ra được, lông lá tung toé xác xơ ra, bị đơ cả cổ, đau 2 bên hàm – chim đang sung mà bị vậy thì còn nói jì được nữa - bị xong nó sẽ hoảng, nhát trở lại mất cả tháng.
Lồng tháo đáy thì tiện cho việc dọn vệ sinh lồng, nhưng tháo hay không tháo thì vẫn nên dùng lồng đáy kín để tránh gió lùa thốc từ dưới lên – nguy hại cho ông ku chim. Khi lồng để không không sử dụng thì bạn nên kéo cửa ra, để nhỡ có ông ku chuột nào muốn vào thám hiểm thì có đường ra vào, nếu không ông í sẽ cắn nan chui vào, xong lại cắn nan chui ra - phiền toái cho ông í và cho cả mình nữa.
- Áo lồng: Theo tôi cái áo lồng rất quan trọng – nó có nhiều tác dụng: tủ ấm cho chim, tránh gió lùa. Đối với chim bổi mới bắt về thì nó còn là chỗ núp kín đáo giúp chim bớt căng thẳng, Đối với chim thuần thì áo lồng che mặt không cho giang hồ thấy nhau – có tác dụng kích sung chim, khi vận chuyển đi xa thì phải tủ áo lồng, áo lồng góp phần hạn chế mèo, chuột tấn công chim vào buổi tối nữa. Mỗi một lồng chim cần có một áo lồng và cần phải được sử dụng hợp lý. Treo chim ra ngoài cho chơi thì cuộn hết áo lên, khi cất đi thì trùm lại để hở ½ lồng ra, tối thì tủ kín lại.
Đối với chim bổi mới bắt về thì nhất thiết phải tủ áo lồng lại nhưng không được tủ kín mít, ban đầu thì hé sơ chỗ phần cửa lồng ra, rồi mở ra từ từ đến khi nào mở hết được ½ lồng là tạm ổn. Làm như vậy nó sẽ mau dạn hơn, lý do là: chim mới bị tống vào lồng thường nó hoảng sẽ nhảy lung tung, thấy jì cũng sợ, cũng nhảy, càng nhảy thì đầu đuôi càng toét ra, càng đau, càng đau thì càng nhát, càng nhát thì càng nhảy … cứ luẩn quẩn mãi vậy thành thử con chim nó lâu dạn. Không có áo thì nó cứ thấy chỗ nào thoáng là xăm đầu xông ra, có cái áo, nó có chỗ núp kín đáo, hễ động là nó bu vào đâu đó trong áo và yên tâm nghe ngóng.
Đối với chim bổi mà tủ kín mít hết lại thì cũng không ổn, nó nghe động đì đùng bên ngoài nhưng mà không thấy, không hiểu chuyện jì đang xảy ra ngoài í thì nghĩ cũng khiếp, phải hé ra cho nó đừng có bị tò mò, nghi ngờ rồi nghĩ ngợi linh tinh. Phải tạo điều kiện cho nó lén nhìn ra, thấy sợ thì có chỗ trốn, cứ vậy từ từ nó quen và nhanh chóng dạn dĩ. ở trong áo nó cứ thấy dáng người đi qua đi lại hoài thì cũng quen dần và dạn với người.
- Bộ cóng: Cần phải có tối thiểu là 3 cóng: 1 đựng cám, 1 đựng nước, một đựng sâu. Cóng nước thì nên dùng cóng sành, cóng thuỷ tinh loại trong để dễ theo dõi, đảm bảo nước sạch và luôn luôn có nước.
Nước hay cám jì thì cũng không nên để lâu quá 3 ngày. Khi châm cám cho chim các bạn lưu ý là không nên cứ thế đổ cám thêm vào cóng mà nên chịu khó lấy cóng cám ra, lấy hết phần cám cũ ra để kiểm tra xem có bị mốc hay không, đổ cám mới vào rồi đổ cám cũ lên trên. Làm như vậy để đảm bảo là ông ku chim không bị xơi cám mốc.
Cám để trong cóng tầm 5 ngày là bị mốc, mà thường thì mình chu đáo, đâu có để hết sạch mới châm, nếu không để ý mà cứ thế đổ vào là ông chim lúc nào cũng phải xơi cám mốc mà mình không biết.
- Cầu đậu: Cầu đậu cho chim Chào mào cần phải nhám và nhỏ thôi, cầu tròn đường kính tầm 1-1.2cm là ok. Nếu dùng cầu lượn cho đẹp thì cũng tốt, nhưng nhất thiết phải có một chỗ cao, bằng phẳng để chim đậu trên đó, chim đậu cầu lượn mà không có chỗ thăng bằng thì hay bị yếu một bên chân, hoặc nó có thói quen đậu cóng. Lắp thêm cầu phụ nếu lồng tương đối cao và rộng rãi. Các bạn lưu ý khi lắp cầu phụ thì gài cái thế để chim khi lên đậu cầu phụ thì đừng có ép sát lồng quá, lông đuôi sẽ bị mài vào nan lồng hỏng hết.
- Lồng tắm: Đồ chuyên dụng dùng để tắm cho chim, sang qua lồng tắm để vệ sinh lồng nuôi. Lồng tắm thì bán sẵn rất nhiều. Các bạn lưu ý 90% chim bị sẩy là sẩy từ lồng tắm ra. Lồng tắm thường có nhiều cửa, cửa nào không sử dụng thì nên cột cố định lại cho chắc ăn. Trong lồng tắm không nên để cầu đậu. Nhiều bạn nghĩ để cầu đậu vào đó để cho nó khi nào tắm xong thì lên đó đứng rỉa lông – không có đâu, gặp con lười tắm nó cứ đứng ì trên cầu khó chịu lắm, lấy cầu ra thì chim nhanh chịu tắm hơn.
- Lồng bẫy: Cũng nên sắm sẵn một cái, trước là để phòng hờ nhỡ chim bị sẩy thì còn có cái để mà hy vọng, sau là khi rảnh rỗi thì cũng đi dợt rừng với chị với em …
Chim mỗi tuần phải được tắm ít nhất hai lần bất kể thời tiết. Nếu trời lạnh quá thì cho em nó tắm bằng nước ấm. Chim thay lông vẫn phải cho tắm bình thường. Có nhiều con chim nó không chịu tắm thì bạn cho nó ở gần với con ham tắm trong lúc tắm. Nó thấy nó sẽ bắt chước tắm theo, hơn nữa con kia vẩy nước ướt bê bết vào người nó, ngứa ngáy nó sẽ xuống tắm. Cho tắm thoải mái đến khi nào nó lên thành chậu rỉa lông là coi như xong.
Về phơi nắng thì mỗi ngày phơi chừng 1-1,5 tiếng đồng hồ là đủ, phơi vào buổi sáng hoặc trưa, mỗi buổi nửa tiếng – nói chung khi nào rảnh + có nắng thì cho phơi. Bạn kết hợp việc sách ra cất vào khi phơi nắng để tập cho chim quen với người nữa. Hạn chế việc phơi nắng qua cửa kính – tia nắng đi xuyên qua kính có nhiều tia tử ngoại không tốt cho cả chim và người.
Phòng trừ bọ, rệp chim: Khoảng 2-3 tháng bạn nên phun thuốc chỗ treo cất chim một lần, trong lúc cho chim tắm thì phun thuốc trừ bọ, rệp cho lồng chim, để khô lồng rồi cho chim vào.
Các bạn ra quầy thuốc thú y mua một sợi dây đeo cổ chống bọ chét của chó, mèo, rồi cắt ra nhiều đoạn, mỗi đoạn chừng 3-4cm (một sợi dây đeo dài 60 cm – đeo cho chó mèo thì được 6 tháng – giá trung bình 70.000-80.000đ/sợi), rồi bạn để vào mỗi lồng chim 1-2 miếng đó, để ở dưới bố lồng để chim không nghịch ngợm nếm thử - cách này phòng trừ rệp chim rất hiệu quả và đơn giản.
Chỗ treo cất chim: vấn đề này quan trọng. Bạn cần chọn được chỗ treo cất chim sao cho: khuất gió, thoáng khí, an toàn đối với chó, mèo, chuột, tránh kiến vào tha cám, tha sâu, ngăn không cho chim thấy mặt nhau, Tốt nhất là treo cao quá đầu người – hơi bất tiện trong việc chăm sóc nhưng làm thế thì gọn gàng và chim đỡ bị hoảng khi có người hay chó, mèo qua lại.
Trên đây là một số vấn đề cơ bản về vệ sinh, phơi phóng bảo vệ chim. Quan điểm chung là chăm chim kết hợp giải trí – không nên để cho việc này nó chiếm nhiều thời gian quá *** ra ta lại bị phụ thuộc vào thú vui của chính mình thì quả là không ổn.
Chế độ tập dượt:
Tập ăn cám: Chào mào bổi mới bắt về, bạn phải tập cho ăn cám nếu không, nó chết chắc. Cách tập rất đơn giản - bạn lột trần truồng quả chuối ra, lấy khoảng 1/3 quả rồi bỏ vào trong cóng cám, đổ cám đầy lên sao cho lộ một phần quả chuối trên mặt cóng cám là được - cứ để như vậy chim nó ăn chuối + liếm láp cám, dần dần nó sẽ biết ăn cám. Mất tầm 5-7 ngày để tập cho chim ăn cám.
Tập cho dạn: Bản chất của chim hay thú hoang nói chung là nhát người, khi bị bắt giam thì chúng sợ thêm đồ vật và thú nuôi khác nữa. Vì vậy khi bắt đầu nuôi chim bổi thì trước tiên bạn phải để chim làm quen với sự hiện diện của con người, thú nuôi và đồ vật chung quanh nó. Tốt nhất là để cho nó tự thích nghi dần dần bằng cách tủ áo như phần trên, treo ở nơi hay có người qua lại, dần dần nó thấy con người không nguy hiểm như nó tưởng (Hic, mà ác ôn hơn nhiều !).
Khi nó bắt đầu sổ đều thì bạn nên thường xuyên cho nó đứng một mình, chỗ có lùm cây hoặc một chỗ khuất nào đó – càng yên tĩnh nó sẽ càng hót nhiều hơn. Giai đoạn này rất quan trọng. Đây là dịp để nó ôn lại tất cả giọng điệu vốn có của nó hồi xa xưa, hồi nó đem rêu rao khắp đồi này núi nọ - bị bặt đi một thời gian do “biến cố chính trị”, đây là lúc mà nó đem ra ôn luyện lại, lúc đầu sẽ còn ngượng ngập nhưng sẽ nhanh chóng trơn tru trở lại như hồi còn ở rừng.
Đem đi dợt ở tụ: Khi mà ở nhà treo đâu nó cũng hót. Móc nó ra ngoài, vừa buông tay quay lưng đi là nó bắt đầu hót – là đến lúc có thể bắt đầu đem nó đến tụ cho dợt dần được rồi. Đây là lúc dễ phá hỏng con chim nhất. Những lần đầu đem ra tụ thì chỉ nên để cho nó ở xa xa, nơi một góc khuất nào đó để cho nó nghe và thấy thấp thoáng đồng loại của nó thôi. Tư từ nó sẽ sung dần lên. Bạn hãy để ý lúc nó hót, thường những con sành thì cứ thế sổ thẳng cánh, nhưng những con yếu hơn thường nương vào một giọng nào đó để sổ theo, cái này phải để ý kỹ mới thấy.
Đi dợt rừng: Chim chơi sung mãn ở nhà, ở tụ thì nên cho đi rừng. Trước khi cho đi rừng thì bạn phải tập cho nó quen ở trong lồng bẫy đã. Đầu tiên phải cho qua lồng tắm, rồi từ lồng tắm sang qua lồng bẫy. Bạn phải lấy lá cây nguỵ trang cho lồng bẫy. Không muốn cho chim rừng bu cắn ở phần nào thì lấy lá che chắn phần đó lại. Đi rừng thì nên có 2-3 con cùng đi để chim mồi dựa nhau mà đấu đón chim rừng, treo cách nhau chừng 20-30m thôi, đừng treo xa quá để còn chia sẻ áp lực của lũ chim rừng cho nhau.
Phần đi dợt tụ, dợt rừng thì AE diễn đàn đã nói khá nhiều, tôi cũng có viết mấy bài tương đối chi tiết ở diễn đàn này rồi - thế nên tôi xin phép bàn đến đây thôi, không nhắc lại thêm nữa.
Các vấn đề khác:
Chim thay lông: Chim mái thì cứ đúng 12 tháng là thay lông, chim trống thì chu kù thay lông ngắn hơn 9-10 tháng, có con 8 tháng là thay. Vì vậy, nói con chim 4-5 mùa lông nhưng chưa chắc nó đã được 4-5 năm tuổi. Chim thay lông thì sẽ được chăm sóc đặc biệt hơn một tý, lồng luôn tủ áo chỉ để hở sơ sơ như chim bổi thôi, lồng cóng lúc nào cũng phải sạch sẽ, treo cất chỗ yên tĩnh - mục đích là để cho chim ngủ nhiều. Lông chỉ mọc và dài ra trong lúc chim ngủ.
Chim đang thay lông thì tuyệt đối không cho đấu đá - mặc dù có nhiều con thay lông thì cứ thay, nhưng sung vẫn cứ sung. Lúc thay lông nó ê ẩm khắp mình, hơi sức đâu mà đấu ?!
Khi chim gần xong lông – nhìn con chim tương đối mượt mà rồi là bắt đầu phơi nắng cho bộ lông cứng cáp dần là vừa. Lúc này bộ lông của nó vẫn còn yếu lắm, mới bung hết bản ra thôi chứ gốc lông vẫn còn máu và chưa bám chắc đâu - chỉ khi nào nhìn vào bộ mào của nó thấy gom nhọn + bộ lông đuôi gom lại, viền trắng chóp đuôi xếp tháp đều đặn thì lúc đó nó mới hoàn tất việc thay lông.
Chim bị nín lông: Là con chim không chịu thay lông, khoác bộ lông cả 15-17 tháng trời, bộ lông thì tả như cái áo tơi mà không chịu thay, chim vẫn chơi đều đều. Hoặc đang rớt được vài cọng rồi nín luôn, không rớt nữa.
Lý do: chế độ ăn uống của chim thiếu chất, không đủ chất và năng lượng để cung cấp cho một bộ lông mới. Chim bị shock do thay đổi chế độ chăm sóc đột ngột – khi chim rớt vài cọng lông theo mùa là báo hiệu nó chuẩn bị thay lông - gọi là rớt lông báo, khi này vẫn chăm chơi bình thường.
Chỉ đến khi nó rớt đến lông cánh và rớt nhiều, sáng ra mở tủ thấy đầy lông dưới bố lồng thì khi đó mới chuyển dần qua chế độ chăm thời kỳ thay lông. Chứ chưa jì người ta mới rớt có vài cọng lông báo mà tủ kín mít luôn thì nín luôn là đáng rồi !!!
Chim bị vậy thì phải điều chỉnh, bổ sung chế độ dinh dưỡng cho nó rồi giúp nó rớt bộ lông bằng cách cho tắm (phun) nước pha với dấm ăn cho nó rồi tủ lại (2 muỗng canh dấm pha với 1 lit nước cho nó tắm, nó không tắm thì phun – làm vậy nó rớt lông rất nhanh do dấm thấm vào da làm mềm chân lông ra + với việc con chim nó ngứa ngáy cứ rỉa lông miết nên lông rụng nhanh. Với lại khi rụng được rồi là có đà, có sự kích thích nên nó sẽ rớt cả bộ nhanh chóng thôi.
Chim suy lông, sâu lông: Bộ lông mới mọc ra còn tơi tả hơn bộ lông cũ, lông ống thì èo uột, ra gần cứng thì teo gốc, nghẹo xuống rồi rụng đi, gốc vàng khè hoặc đen thui, có nước nhờn – Chim bị thiếu chất trầm trọng, trong lúc thay lông không được chăm sóc chu đáo, lồng không vệ sinh + rệp, mạt cắn chân lông làm nhiễm trùng da + thúi cuống lông. Chim mà ra cơ sự này thì chỉ còn nước tủ lại tiếp, dập cho ra bộ lông khác thôi – nhưng trước hết là triệt cái gốc nguyên nhân cái đã.
Có một vài trường hợp chim vẫn được chăm sóc chu đáo, chế độ dinh dưỡng vẫn đảm bảo nhưng nó vẫn bị rụng vài cọng lông máu. Trường hợp này, nếu tin tưởng vào chế độ chăm + dinh dưỡng rồi thì không có jì đáng ngại – có thể do tai nạn, bạn cần để ý lại chỗ treo cất xem chó mèo hay người qua lại có khả năng làm cho nó hoảng không. Hoặc có thể do cơ thể nó đào thải sớm một số cọng lông không phù hợp - điều này bình thường.
Thay lông bất thường: Đây là điều khủng khiếp đứng hàng thứ 2 trong việc chơi chim (điều đứng hạng 1 là : chim quy tiên). Thay lông bất thường là con chim thay một phần lông, có khi 1/3, khi 1/2, khi thì thay cả bộ lông luôn, nhưng có thể chỉ rớt vài cọng (mức độ nhẹ), nhưng mà không theo chu kỳ nào cả, thay đột xuất như vậy bất cứ lúc nào. Rồi con chim nó suy hẳn đi, lúc nào cũng xù ra, kích kiểu jì cũng không sung, cứ vật vờ vậy hàng … mấy năm zời …
Hiện tượng thay lông đột suất chỉ là triệu chứng, còn nguyên căn chính là do em nó bị shock quá nặng nề. Còn shock thì có nhiều lý do làm cho em nó shock. Cái này khi ai là nạn nhân sẽ tự tìm hiểu được.
Chim nhát quá: Khi gặp phải mấy con chim nhát quá thì bạn đừng có cố làm cho nó dạn làm jì, vì càng cố nó sẽ càng nhát thêm thôi. Con chim nó đã sợ người mà lúc nào cũng cứ lăn tăn bên nó lại còn để chỗ đông người qua lại, để xuống đất ép nó, thế thì nó càng ngày càng sợ hơn chứ dạn kiểu jì.
Điều cần phải làm là tìm cách trấn an nó. Cho nó một khoảng không yên tĩnh, chỉ thấy thấp thoáng người cho quen dần thôi, cho nó một chỗ trú an toàn cho nó đứng đó yên tân quan sát và làm quen từ từ. Để tự nó dạn chứ không ép, tự nó có khả năng thích nghi mà. Rồi khi sung lên thì nó sẽ dạn người dần lên.
Chim lâu sung: Có nhiều con chim thay lông xong rồi mãi chẳng chịu chơi, riết rồi bạn chán nó bỏ thí coi nó như cây ổi ngoài vườn vậy – Đây là do nết của nó, con nhanh con chậm, nhưng rồi đến lúc nó sẽ chơi - loại này khi bung ra chơi là hết bài vở. Bạn cần chăm nó đều hơn, năng đi dợt hơn, nhưng đem ra để đó. Kiên trì, rồi sẽ gặp được một tác động nào đó kích nó sung lên.
Chim bị đè: Treo cất chim mà cứ để cho thấy mặt nhau lần hồi chim nó sẽ phân chia ngôi thứ. Trong bầy sẽ có một đại ca nổi lên, chơi căng nhất, to mồm nhất. Chính nó quyết định có để hay không để mấy con còn lại chơi - tuỳ theo tâm trạng của nó ngày hôm đó như thế nào.
Để tránh chim bị đè nhau như vậy thì lúc treo cất không nên để cho chim thấy mặt nhau, tranh thủ lúc chim sung mãn thì cho cắn mấy mỏ cho nó ghét nhau. Bạn cần bắt cặp búa xua cho cắn để không con nào sợ con nào. Tranh thủ làm được vài mỏ thòm thèm như vậy thì con chim nó sẽ không sợ nhau nữa – mà càng nghe giọng con kia vang lên nó càng sung, càng hậm hực.
Chim sợ linh tinh: Chim bổi và đặc biệt là chim con thường nó hay sợ linh tinh, nuôi cho đến lớn, cho thuần rồi, nó vẫn cứ nhè vào một hoặc một số thứ jì đó để mà sợ - rất là vô lý khó chịu.
Chim sợ linh tinh cũng có lý do của nó – do khi còn nhát có một điều jì đó làm cho nó giật mình hoảng hốt, khi định thần lại thì cái vật nó nhìn thấy đầu tiên (ở bên ngoài lồng nuôi nó) sau khi hoàn hồn gây ấn tượng với nó, thế là nó nhè cái đó để sợ chơi cho zui, hễ thấy thứ đó là khiếp.
Khi chim bị vậy thì bạn cần xác đinh chính xác nó sợ cái thứ gì, rồi cho nó tiếp xúc dần với mấy thứ đó như cách làm ở phần trên là ổn - cứ từ từ rồi nó quen thôi.
Chim chơi cà dựt: Nhiều con chim ở nhà chơi rất rát, nhưng đem ra quầy thì tịt mít. Có con ra quầy thì hầm hố là thế mà về nhà thì xụi lơ. Lại có con chỉ đi rừng thì chơi miệt mài chứ ở nhà hay ra quầy thì iem chã … Chơi thì bữa sung, bữa xìu chẳng hiểu ra làm sao, chả biết đâu mà lần.
Cái này thì do nết con chim, khi chim thuần sành mà có nết này thì khó sửa lắm. Mình chỉ có thể thử can thiệp bằng cách ghẹo ghẹo cho nó kết với một con nào đó, hễ gặp con đó là nó điên tiết lên, rồi thì đi đâu cũng sách cả cặp đi, nhứ nhứ cho nó tức con đó nó chơi cái đã, hic biết đâu không làm jì được nhau, nó lại đổ vào đầu con khác thì may …
Khuyết tật: Chơi chim thì nên ráng giữ cho chim đừng bị khuyết tật. Nhưng nếu xui xẻo mà chim nó lâm nạn thì phải xác định ngay từ đầu là có nên tiếp tục nuôi hay không - vụ này phải thật nhẫn tâm và dứt khoát - nhắm chữa được thì để, không là loại ngay lập tức, hơi tiếc nhưng đỡ dặt dẹo về sau. Đây là quan điểm cá nhân tôi nêu ra để AE tham khảo thêm thôi. Ép chim non: Vấn đề này tôi có viết một bài tương đối chi tiết ở diễn đàn nên xin phép không nhắc lại nữa.
Chim độc: Chào mào độc là Chào mào khác thường: Bạch tạng, bông mơ, điểm đốm, cánh trắng đuôi trắng … sở hữu được một con chim độc là mơ ước của biết bao thế hệ “điểu sĩ”. Ấy nhưng mà các bạn săn hàng độc cần lưu ý vài điểm: - Giờ ra đường Thạch Sanh thì ít – Lý Thông thời nhiều, thế nên chưa được mắt thấy, tai nghe, tay sờ, chờ kết quả xét nghiệm thì khoan hãy tin vội
Vận chuyển đi xa: Chim bị vận chuyển đi xa thường là bị lậm nước, khựng lại không chơi nữa, ra chỗ mới, lạ nước lạ khí hậu, lạng quạng nó thay lông bất thường luôn. Vì vậy có nhiều AE nhờ tôi tuyển hộ chim thuần nhưng tôi rất ngại, không muốn giúp - ở đây nó chơi khác, gửi đến đấy nó chơi kiểu jì đâu ai đoán được, phụ thuộc nhiều điều quá.
Về giọng chim: Sau đây là quan điểm cá nhân tôi đưa ra để tán chuyện. Xin mời các bạn tham gia thêm. Chơi chim quan trọng là chất giọng, chim đẹp lộng lẫy, nết hay hút hồn mà chất giọng “hở hàm ếch” thì đúng là khiếm khuyết quá lớn. Giọng hót thì phải cho ra giọng hót, mà đã là Chào mào thì phải hót giọng Chào mào. Chứ mà Chào mào chơi giọng Chi chi, chim Sẻ thì ta nuôi Chi chi, chim Sẻ thích hơn chứ. Tuỳ mỗi vùng, mỗi bạn có sở thích riêng về giọng Chào mào thế nào gọi là hay, nhưng cơ bản thì giọng phải rõ ràng, nhiều âm tiết, luyến láy đa dạng, đổi đảo liên tục thì là hay.
Chi tiết thì:
- Giọng rõ ràng: giọng hót sổ phải có đầy đủ âm chính (whitch, whèo, whiu, whìu), âm phụ (ch, t-tr). Khi thu âm phát ra thường thì âm phụ bị lặn mất tiêu, vì vậy nghe qua âm khó mà phân biệt được. Khi chim phát ra một giọng thì phải đủ âm chính âm phụ, chỉ âm chính không thì nghe như tiếng chim mái kêu, chỉ âm phụ không thì là nó lầm bầm trong họng chứ chưa sổ.
- Nhiều âm tiết: số lượng âm chính nhiều, làm cho giọng sổ kéo dài ra, hoặc (và) một giọng sổ rõ ràng đó được phang liên tục 3-4 hoặc 5 lần liền – ôi giờ ôi !!!
- Luyến láy đa dạng: Âm chính, âm phụ đổi đảo chỗ cho nhau, khác nhau trong từng lần đổ giọng. Cái này cần thiết đây, như vậy nghe hoài không chán, chứ nó cứ rao đều đều như rao “trứng cút hột vịt lộn” cả ngày thì nghe sao lọt … ??!
- Đổi đảo liên tục: Hết rao tới sổ, sổ đang căng thì chẻ, lâu lâu quát vài tiếng, nghỉ chút lại rao … – ôi giời ôi !!! …
“Đồ nghề” để bắt đầu chơi Chào mào, tối thiểu bạn phải sắm:
- Lồng chim: Lồng vuông hay tròn jì tuỳ sở thích người chơi, lồng Chào mào thì loại tầm 52-56 nan là vừa, khoảng cách nan thì đủ chỗ để ông ku thò đầu ra ngoài là được. Nếu sử dụng lồng tròn thì nóc lồng nên dùng nan đôi hoặc nan 3. Vì lúc bay hoảng hoặc lúc xáp lồng cho cắn nhau, Chào mào nó thường hay vươn lên phần nóc và bị kẹt đầu vào phần uốn giữa nóc lồng và thân lồng. Hic, nó bị treo cổ như thế thì khốn khổ lắm, giãy hoài mới lọt ra được, lông lá tung toé xác xơ ra, bị đơ cả cổ, đau 2 bên hàm – chim đang sung mà bị vậy thì còn nói jì được nữa - bị xong nó sẽ hoảng, nhát trở lại mất cả tháng.
Lồng tháo đáy thì tiện cho việc dọn vệ sinh lồng, nhưng tháo hay không tháo thì vẫn nên dùng lồng đáy kín để tránh gió lùa thốc từ dưới lên – nguy hại cho ông ku chim. Khi lồng để không không sử dụng thì bạn nên kéo cửa ra, để nhỡ có ông ku chuột nào muốn vào thám hiểm thì có đường ra vào, nếu không ông í sẽ cắn nan chui vào, xong lại cắn nan chui ra - phiền toái cho ông í và cho cả mình nữa.
- Áo lồng: Theo tôi cái áo lồng rất quan trọng – nó có nhiều tác dụng: tủ ấm cho chim, tránh gió lùa. Đối với chim bổi mới bắt về thì nó còn là chỗ núp kín đáo giúp chim bớt căng thẳng, Đối với chim thuần thì áo lồng che mặt không cho giang hồ thấy nhau – có tác dụng kích sung chim, khi vận chuyển đi xa thì phải tủ áo lồng, áo lồng góp phần hạn chế mèo, chuột tấn công chim vào buổi tối nữa. Mỗi một lồng chim cần có một áo lồng và cần phải được sử dụng hợp lý. Treo chim ra ngoài cho chơi thì cuộn hết áo lên, khi cất đi thì trùm lại để hở ½ lồng ra, tối thì tủ kín lại.
Đối với chim bổi mới bắt về thì nhất thiết phải tủ áo lồng lại nhưng không được tủ kín mít, ban đầu thì hé sơ chỗ phần cửa lồng ra, rồi mở ra từ từ đến khi nào mở hết được ½ lồng là tạm ổn. Làm như vậy nó sẽ mau dạn hơn, lý do là: chim mới bị tống vào lồng thường nó hoảng sẽ nhảy lung tung, thấy jì cũng sợ, cũng nhảy, càng nhảy thì đầu đuôi càng toét ra, càng đau, càng đau thì càng nhát, càng nhát thì càng nhảy … cứ luẩn quẩn mãi vậy thành thử con chim nó lâu dạn. Không có áo thì nó cứ thấy chỗ nào thoáng là xăm đầu xông ra, có cái áo, nó có chỗ núp kín đáo, hễ động là nó bu vào đâu đó trong áo và yên tâm nghe ngóng.
Đối với chim bổi mà tủ kín mít hết lại thì cũng không ổn, nó nghe động đì đùng bên ngoài nhưng mà không thấy, không hiểu chuyện jì đang xảy ra ngoài í thì nghĩ cũng khiếp, phải hé ra cho nó đừng có bị tò mò, nghi ngờ rồi nghĩ ngợi linh tinh. Phải tạo điều kiện cho nó lén nhìn ra, thấy sợ thì có chỗ trốn, cứ vậy từ từ nó quen và nhanh chóng dạn dĩ. ở trong áo nó cứ thấy dáng người đi qua đi lại hoài thì cũng quen dần và dạn với người.
- Bộ cóng: Cần phải có tối thiểu là 3 cóng: 1 đựng cám, 1 đựng nước, một đựng sâu. Cóng nước thì nên dùng cóng sành, cóng thuỷ tinh loại trong để dễ theo dõi, đảm bảo nước sạch và luôn luôn có nước.
Nước hay cám jì thì cũng không nên để lâu quá 3 ngày. Khi châm cám cho chim các bạn lưu ý là không nên cứ thế đổ cám thêm vào cóng mà nên chịu khó lấy cóng cám ra, lấy hết phần cám cũ ra để kiểm tra xem có bị mốc hay không, đổ cám mới vào rồi đổ cám cũ lên trên. Làm như vậy để đảm bảo là ông ku chim không bị xơi cám mốc.
Cám để trong cóng tầm 5 ngày là bị mốc, mà thường thì mình chu đáo, đâu có để hết sạch mới châm, nếu không để ý mà cứ thế đổ vào là ông chim lúc nào cũng phải xơi cám mốc mà mình không biết.
- Cầu đậu: Cầu đậu cho chim Chào mào cần phải nhám và nhỏ thôi, cầu tròn đường kính tầm 1-1.2cm là ok. Nếu dùng cầu lượn cho đẹp thì cũng tốt, nhưng nhất thiết phải có một chỗ cao, bằng phẳng để chim đậu trên đó, chim đậu cầu lượn mà không có chỗ thăng bằng thì hay bị yếu một bên chân, hoặc nó có thói quen đậu cóng. Lắp thêm cầu phụ nếu lồng tương đối cao và rộng rãi. Các bạn lưu ý khi lắp cầu phụ thì gài cái thế để chim khi lên đậu cầu phụ thì đừng có ép sát lồng quá, lông đuôi sẽ bị mài vào nan lồng hỏng hết.
- Lồng tắm: Đồ chuyên dụng dùng để tắm cho chim, sang qua lồng tắm để vệ sinh lồng nuôi. Lồng tắm thì bán sẵn rất nhiều. Các bạn lưu ý 90% chim bị sẩy là sẩy từ lồng tắm ra. Lồng tắm thường có nhiều cửa, cửa nào không sử dụng thì nên cột cố định lại cho chắc ăn. Trong lồng tắm không nên để cầu đậu. Nhiều bạn nghĩ để cầu đậu vào đó để cho nó khi nào tắm xong thì lên đó đứng rỉa lông – không có đâu, gặp con lười tắm nó cứ đứng ì trên cầu khó chịu lắm, lấy cầu ra thì chim nhanh chịu tắm hơn.
- Lồng bẫy: Cũng nên sắm sẵn một cái, trước là để phòng hờ nhỡ chim bị sẩy thì còn có cái để mà hy vọng, sau là khi rảnh rỗi thì cũng đi dợt rừng với chị với em …
Chim mỗi tuần phải được tắm ít nhất hai lần bất kể thời tiết. Nếu trời lạnh quá thì cho em nó tắm bằng nước ấm. Chim thay lông vẫn phải cho tắm bình thường. Có nhiều con chim nó không chịu tắm thì bạn cho nó ở gần với con ham tắm trong lúc tắm. Nó thấy nó sẽ bắt chước tắm theo, hơn nữa con kia vẩy nước ướt bê bết vào người nó, ngứa ngáy nó sẽ xuống tắm. Cho tắm thoải mái đến khi nào nó lên thành chậu rỉa lông là coi như xong.
Về phơi nắng thì mỗi ngày phơi chừng 1-1,5 tiếng đồng hồ là đủ, phơi vào buổi sáng hoặc trưa, mỗi buổi nửa tiếng – nói chung khi nào rảnh + có nắng thì cho phơi. Bạn kết hợp việc sách ra cất vào khi phơi nắng để tập cho chim quen với người nữa. Hạn chế việc phơi nắng qua cửa kính – tia nắng đi xuyên qua kính có nhiều tia tử ngoại không tốt cho cả chim và người.
Phòng trừ bọ, rệp chim: Khoảng 2-3 tháng bạn nên phun thuốc chỗ treo cất chim một lần, trong lúc cho chim tắm thì phun thuốc trừ bọ, rệp cho lồng chim, để khô lồng rồi cho chim vào.
Các bạn ra quầy thuốc thú y mua một sợi dây đeo cổ chống bọ chét của chó, mèo, rồi cắt ra nhiều đoạn, mỗi đoạn chừng 3-4cm (một sợi dây đeo dài 60 cm – đeo cho chó mèo thì được 6 tháng – giá trung bình 70.000-80.000đ/sợi), rồi bạn để vào mỗi lồng chim 1-2 miếng đó, để ở dưới bố lồng để chim không nghịch ngợm nếm thử - cách này phòng trừ rệp chim rất hiệu quả và đơn giản.
Chỗ treo cất chim: vấn đề này quan trọng. Bạn cần chọn được chỗ treo cất chim sao cho: khuất gió, thoáng khí, an toàn đối với chó, mèo, chuột, tránh kiến vào tha cám, tha sâu, ngăn không cho chim thấy mặt nhau, Tốt nhất là treo cao quá đầu người – hơi bất tiện trong việc chăm sóc nhưng làm thế thì gọn gàng và chim đỡ bị hoảng khi có người hay chó, mèo qua lại.
Trên đây là một số vấn đề cơ bản về vệ sinh, phơi phóng bảo vệ chim. Quan điểm chung là chăm chim kết hợp giải trí – không nên để cho việc này nó chiếm nhiều thời gian quá *** ra ta lại bị phụ thuộc vào thú vui của chính mình thì quả là không ổn.
Chế độ tập dượt:
Tập ăn cám: Chào mào bổi mới bắt về, bạn phải tập cho ăn cám nếu không, nó chết chắc. Cách tập rất đơn giản - bạn lột trần truồng quả chuối ra, lấy khoảng 1/3 quả rồi bỏ vào trong cóng cám, đổ cám đầy lên sao cho lộ một phần quả chuối trên mặt cóng cám là được - cứ để như vậy chim nó ăn chuối + liếm láp cám, dần dần nó sẽ biết ăn cám. Mất tầm 5-7 ngày để tập cho chim ăn cám.
Tập cho dạn: Bản chất của chim hay thú hoang nói chung là nhát người, khi bị bắt giam thì chúng sợ thêm đồ vật và thú nuôi khác nữa. Vì vậy khi bắt đầu nuôi chim bổi thì trước tiên bạn phải để chim làm quen với sự hiện diện của con người, thú nuôi và đồ vật chung quanh nó. Tốt nhất là để cho nó tự thích nghi dần dần bằng cách tủ áo như phần trên, treo ở nơi hay có người qua lại, dần dần nó thấy con người không nguy hiểm như nó tưởng (Hic, mà ác ôn hơn nhiều !).
Khi nó bắt đầu sổ đều thì bạn nên thường xuyên cho nó đứng một mình, chỗ có lùm cây hoặc một chỗ khuất nào đó – càng yên tĩnh nó sẽ càng hót nhiều hơn. Giai đoạn này rất quan trọng. Đây là dịp để nó ôn lại tất cả giọng điệu vốn có của nó hồi xa xưa, hồi nó đem rêu rao khắp đồi này núi nọ - bị bặt đi một thời gian do “biến cố chính trị”, đây là lúc mà nó đem ra ôn luyện lại, lúc đầu sẽ còn ngượng ngập nhưng sẽ nhanh chóng trơn tru trở lại như hồi còn ở rừng.
Đem đi dợt ở tụ: Khi mà ở nhà treo đâu nó cũng hót. Móc nó ra ngoài, vừa buông tay quay lưng đi là nó bắt đầu hót – là đến lúc có thể bắt đầu đem nó đến tụ cho dợt dần được rồi. Đây là lúc dễ phá hỏng con chim nhất. Những lần đầu đem ra tụ thì chỉ nên để cho nó ở xa xa, nơi một góc khuất nào đó để cho nó nghe và thấy thấp thoáng đồng loại của nó thôi. Tư từ nó sẽ sung dần lên. Bạn hãy để ý lúc nó hót, thường những con sành thì cứ thế sổ thẳng cánh, nhưng những con yếu hơn thường nương vào một giọng nào đó để sổ theo, cái này phải để ý kỹ mới thấy.
Đi dợt rừng: Chim chơi sung mãn ở nhà, ở tụ thì nên cho đi rừng. Trước khi cho đi rừng thì bạn phải tập cho nó quen ở trong lồng bẫy đã. Đầu tiên phải cho qua lồng tắm, rồi từ lồng tắm sang qua lồng bẫy. Bạn phải lấy lá cây nguỵ trang cho lồng bẫy. Không muốn cho chim rừng bu cắn ở phần nào thì lấy lá che chắn phần đó lại. Đi rừng thì nên có 2-3 con cùng đi để chim mồi dựa nhau mà đấu đón chim rừng, treo cách nhau chừng 20-30m thôi, đừng treo xa quá để còn chia sẻ áp lực của lũ chim rừng cho nhau.
Phần đi dợt tụ, dợt rừng thì AE diễn đàn đã nói khá nhiều, tôi cũng có viết mấy bài tương đối chi tiết ở diễn đàn này rồi - thế nên tôi xin phép bàn đến đây thôi, không nhắc lại thêm nữa.
Các vấn đề khác:
Chim thay lông: Chim mái thì cứ đúng 12 tháng là thay lông, chim trống thì chu kù thay lông ngắn hơn 9-10 tháng, có con 8 tháng là thay. Vì vậy, nói con chim 4-5 mùa lông nhưng chưa chắc nó đã được 4-5 năm tuổi. Chim thay lông thì sẽ được chăm sóc đặc biệt hơn một tý, lồng luôn tủ áo chỉ để hở sơ sơ như chim bổi thôi, lồng cóng lúc nào cũng phải sạch sẽ, treo cất chỗ yên tĩnh - mục đích là để cho chim ngủ nhiều. Lông chỉ mọc và dài ra trong lúc chim ngủ.
Chim đang thay lông thì tuyệt đối không cho đấu đá - mặc dù có nhiều con thay lông thì cứ thay, nhưng sung vẫn cứ sung. Lúc thay lông nó ê ẩm khắp mình, hơi sức đâu mà đấu ?!
Khi chim gần xong lông – nhìn con chim tương đối mượt mà rồi là bắt đầu phơi nắng cho bộ lông cứng cáp dần là vừa. Lúc này bộ lông của nó vẫn còn yếu lắm, mới bung hết bản ra thôi chứ gốc lông vẫn còn máu và chưa bám chắc đâu - chỉ khi nào nhìn vào bộ mào của nó thấy gom nhọn + bộ lông đuôi gom lại, viền trắng chóp đuôi xếp tháp đều đặn thì lúc đó nó mới hoàn tất việc thay lông.
Chim bị nín lông: Là con chim không chịu thay lông, khoác bộ lông cả 15-17 tháng trời, bộ lông thì tả như cái áo tơi mà không chịu thay, chim vẫn chơi đều đều. Hoặc đang rớt được vài cọng rồi nín luôn, không rớt nữa.
Lý do: chế độ ăn uống của chim thiếu chất, không đủ chất và năng lượng để cung cấp cho một bộ lông mới. Chim bị shock do thay đổi chế độ chăm sóc đột ngột – khi chim rớt vài cọng lông theo mùa là báo hiệu nó chuẩn bị thay lông - gọi là rớt lông báo, khi này vẫn chăm chơi bình thường.
Chỉ đến khi nó rớt đến lông cánh và rớt nhiều, sáng ra mở tủ thấy đầy lông dưới bố lồng thì khi đó mới chuyển dần qua chế độ chăm thời kỳ thay lông. Chứ chưa jì người ta mới rớt có vài cọng lông báo mà tủ kín mít luôn thì nín luôn là đáng rồi !!!
Chim bị vậy thì phải điều chỉnh, bổ sung chế độ dinh dưỡng cho nó rồi giúp nó rớt bộ lông bằng cách cho tắm (phun) nước pha với dấm ăn cho nó rồi tủ lại (2 muỗng canh dấm pha với 1 lit nước cho nó tắm, nó không tắm thì phun – làm vậy nó rớt lông rất nhanh do dấm thấm vào da làm mềm chân lông ra + với việc con chim nó ngứa ngáy cứ rỉa lông miết nên lông rụng nhanh. Với lại khi rụng được rồi là có đà, có sự kích thích nên nó sẽ rớt cả bộ nhanh chóng thôi.
Chim suy lông, sâu lông: Bộ lông mới mọc ra còn tơi tả hơn bộ lông cũ, lông ống thì èo uột, ra gần cứng thì teo gốc, nghẹo xuống rồi rụng đi, gốc vàng khè hoặc đen thui, có nước nhờn – Chim bị thiếu chất trầm trọng, trong lúc thay lông không được chăm sóc chu đáo, lồng không vệ sinh + rệp, mạt cắn chân lông làm nhiễm trùng da + thúi cuống lông. Chim mà ra cơ sự này thì chỉ còn nước tủ lại tiếp, dập cho ra bộ lông khác thôi – nhưng trước hết là triệt cái gốc nguyên nhân cái đã.
Có một vài trường hợp chim vẫn được chăm sóc chu đáo, chế độ dinh dưỡng vẫn đảm bảo nhưng nó vẫn bị rụng vài cọng lông máu. Trường hợp này, nếu tin tưởng vào chế độ chăm + dinh dưỡng rồi thì không có jì đáng ngại – có thể do tai nạn, bạn cần để ý lại chỗ treo cất xem chó mèo hay người qua lại có khả năng làm cho nó hoảng không. Hoặc có thể do cơ thể nó đào thải sớm một số cọng lông không phù hợp - điều này bình thường.
Thay lông bất thường: Đây là điều khủng khiếp đứng hàng thứ 2 trong việc chơi chim (điều đứng hạng 1 là : chim quy tiên). Thay lông bất thường là con chim thay một phần lông, có khi 1/3, khi 1/2, khi thì thay cả bộ lông luôn, nhưng có thể chỉ rớt vài cọng (mức độ nhẹ), nhưng mà không theo chu kỳ nào cả, thay đột xuất như vậy bất cứ lúc nào. Rồi con chim nó suy hẳn đi, lúc nào cũng xù ra, kích kiểu jì cũng không sung, cứ vật vờ vậy hàng … mấy năm zời …
Hiện tượng thay lông đột suất chỉ là triệu chứng, còn nguyên căn chính là do em nó bị shock quá nặng nề. Còn shock thì có nhiều lý do làm cho em nó shock. Cái này khi ai là nạn nhân sẽ tự tìm hiểu được.
Chim nhát quá: Khi gặp phải mấy con chim nhát quá thì bạn đừng có cố làm cho nó dạn làm jì, vì càng cố nó sẽ càng nhát thêm thôi. Con chim nó đã sợ người mà lúc nào cũng cứ lăn tăn bên nó lại còn để chỗ đông người qua lại, để xuống đất ép nó, thế thì nó càng ngày càng sợ hơn chứ dạn kiểu jì.
Điều cần phải làm là tìm cách trấn an nó. Cho nó một khoảng không yên tĩnh, chỉ thấy thấp thoáng người cho quen dần thôi, cho nó một chỗ trú an toàn cho nó đứng đó yên tân quan sát và làm quen từ từ. Để tự nó dạn chứ không ép, tự nó có khả năng thích nghi mà. Rồi khi sung lên thì nó sẽ dạn người dần lên.
Chim lâu sung: Có nhiều con chim thay lông xong rồi mãi chẳng chịu chơi, riết rồi bạn chán nó bỏ thí coi nó như cây ổi ngoài vườn vậy – Đây là do nết của nó, con nhanh con chậm, nhưng rồi đến lúc nó sẽ chơi - loại này khi bung ra chơi là hết bài vở. Bạn cần chăm nó đều hơn, năng đi dợt hơn, nhưng đem ra để đó. Kiên trì, rồi sẽ gặp được một tác động nào đó kích nó sung lên.
Chim bị đè: Treo cất chim mà cứ để cho thấy mặt nhau lần hồi chim nó sẽ phân chia ngôi thứ. Trong bầy sẽ có một đại ca nổi lên, chơi căng nhất, to mồm nhất. Chính nó quyết định có để hay không để mấy con còn lại chơi - tuỳ theo tâm trạng của nó ngày hôm đó như thế nào.
Để tránh chim bị đè nhau như vậy thì lúc treo cất không nên để cho chim thấy mặt nhau, tranh thủ lúc chim sung mãn thì cho cắn mấy mỏ cho nó ghét nhau. Bạn cần bắt cặp búa xua cho cắn để không con nào sợ con nào. Tranh thủ làm được vài mỏ thòm thèm như vậy thì con chim nó sẽ không sợ nhau nữa – mà càng nghe giọng con kia vang lên nó càng sung, càng hậm hực.
Chim sợ linh tinh: Chim bổi và đặc biệt là chim con thường nó hay sợ linh tinh, nuôi cho đến lớn, cho thuần rồi, nó vẫn cứ nhè vào một hoặc một số thứ jì đó để mà sợ - rất là vô lý khó chịu.
Chim sợ linh tinh cũng có lý do của nó – do khi còn nhát có một điều jì đó làm cho nó giật mình hoảng hốt, khi định thần lại thì cái vật nó nhìn thấy đầu tiên (ở bên ngoài lồng nuôi nó) sau khi hoàn hồn gây ấn tượng với nó, thế là nó nhè cái đó để sợ chơi cho zui, hễ thấy thứ đó là khiếp.
Khi chim bị vậy thì bạn cần xác đinh chính xác nó sợ cái thứ gì, rồi cho nó tiếp xúc dần với mấy thứ đó như cách làm ở phần trên là ổn - cứ từ từ rồi nó quen thôi.
Chim chơi cà dựt: Nhiều con chim ở nhà chơi rất rát, nhưng đem ra quầy thì tịt mít. Có con ra quầy thì hầm hố là thế mà về nhà thì xụi lơ. Lại có con chỉ đi rừng thì chơi miệt mài chứ ở nhà hay ra quầy thì iem chã … Chơi thì bữa sung, bữa xìu chẳng hiểu ra làm sao, chả biết đâu mà lần.
Cái này thì do nết con chim, khi chim thuần sành mà có nết này thì khó sửa lắm. Mình chỉ có thể thử can thiệp bằng cách ghẹo ghẹo cho nó kết với một con nào đó, hễ gặp con đó là nó điên tiết lên, rồi thì đi đâu cũng sách cả cặp đi, nhứ nhứ cho nó tức con đó nó chơi cái đã, hic biết đâu không làm jì được nhau, nó lại đổ vào đầu con khác thì may …
Khuyết tật: Chơi chim thì nên ráng giữ cho chim đừng bị khuyết tật. Nhưng nếu xui xẻo mà chim nó lâm nạn thì phải xác định ngay từ đầu là có nên tiếp tục nuôi hay không - vụ này phải thật nhẫn tâm và dứt khoát - nhắm chữa được thì để, không là loại ngay lập tức, hơi tiếc nhưng đỡ dặt dẹo về sau. Đây là quan điểm cá nhân tôi nêu ra để AE tham khảo thêm thôi. Ép chim non: Vấn đề này tôi có viết một bài tương đối chi tiết ở diễn đàn nên xin phép không nhắc lại nữa.
Chim độc: Chào mào độc là Chào mào khác thường: Bạch tạng, bông mơ, điểm đốm, cánh trắng đuôi trắng … sở hữu được một con chim độc là mơ ước của biết bao thế hệ “điểu sĩ”. Ấy nhưng mà các bạn săn hàng độc cần lưu ý vài điểm: - Giờ ra đường Thạch Sanh thì ít – Lý Thông thời nhiều, thế nên chưa được mắt thấy, tai nghe, tay sờ, chờ kết quả xét nghiệm thì khoan hãy tin vội
Vận chuyển đi xa: Chim bị vận chuyển đi xa thường là bị lậm nước, khựng lại không chơi nữa, ra chỗ mới, lạ nước lạ khí hậu, lạng quạng nó thay lông bất thường luôn. Vì vậy có nhiều AE nhờ tôi tuyển hộ chim thuần nhưng tôi rất ngại, không muốn giúp - ở đây nó chơi khác, gửi đến đấy nó chơi kiểu jì đâu ai đoán được, phụ thuộc nhiều điều quá.
Về giọng chim: Sau đây là quan điểm cá nhân tôi đưa ra để tán chuyện. Xin mời các bạn tham gia thêm. Chơi chim quan trọng là chất giọng, chim đẹp lộng lẫy, nết hay hút hồn mà chất giọng “hở hàm ếch” thì đúng là khiếm khuyết quá lớn. Giọng hót thì phải cho ra giọng hót, mà đã là Chào mào thì phải hót giọng Chào mào. Chứ mà Chào mào chơi giọng Chi chi, chim Sẻ thì ta nuôi Chi chi, chim Sẻ thích hơn chứ. Tuỳ mỗi vùng, mỗi bạn có sở thích riêng về giọng Chào mào thế nào gọi là hay, nhưng cơ bản thì giọng phải rõ ràng, nhiều âm tiết, luyến láy đa dạng, đổi đảo liên tục thì là hay.
Chi tiết thì:
- Giọng rõ ràng: giọng hót sổ phải có đầy đủ âm chính (whitch, whèo, whiu, whìu), âm phụ (ch, t-tr). Khi thu âm phát ra thường thì âm phụ bị lặn mất tiêu, vì vậy nghe qua âm khó mà phân biệt được. Khi chim phát ra một giọng thì phải đủ âm chính âm phụ, chỉ âm chính không thì nghe như tiếng chim mái kêu, chỉ âm phụ không thì là nó lầm bầm trong họng chứ chưa sổ.
- Nhiều âm tiết: số lượng âm chính nhiều, làm cho giọng sổ kéo dài ra, hoặc (và) một giọng sổ rõ ràng đó được phang liên tục 3-4 hoặc 5 lần liền – ôi giờ ôi !!!
- Luyến láy đa dạng: Âm chính, âm phụ đổi đảo chỗ cho nhau, khác nhau trong từng lần đổ giọng. Cái này cần thiết đây, như vậy nghe hoài không chán, chứ nó cứ rao đều đều như rao “trứng cút hột vịt lộn” cả ngày thì nghe sao lọt … ??!
- Đổi đảo liên tục: Hết rao tới sổ, sổ đang căng thì chẻ, lâu lâu quát vài tiếng, nghỉ chút lại rao … – ôi giời ôi !!! …
)